انواع دستگاه های اعلام حریق

پنل های اعلام حریق به سه گروه آدرس پذیر، متعارف و بی سیم (وایرلس) تقسیم می‌شوند که هر یک از این سامانه‌ها خود به دو گروه اتوماتیک و دستی تقسیم می‌شوند. در سیستم‌های دستی، شستی اعلام حریق، تنها منبع تشخیص آتش سوزی است. در واقع کار تشخیص حریق در اینگونه سیستم‌ها فقط به انسان سپرده شده‌است  مثل تشخیص آتش سوزی در موزه ها و در پادگان های نظامی که نگهبان هر لحظه از شبانه روز در آنجا حضور دارد.  سیستم دستی در مکان‌هایی که انسان حضور ندارد، کاربردی ندارند. بر خلاف این‌گونه سیستم‌ها، سیستم‌های اعلام حریق خودکار یا اتوماتیک، وابستگی کمتری به تشخیص انسان دارند. سیستم‌ اعلام حریق خودکار، به دو گروه آدرس‌پذیر، و عادی  متعارف تفکیک می‌شوند. در سیستم آدرس‌پذیر، علاوه بر اعلام حریق، محل دقیق وقوع آن نیز مشخص می‌شود. در سیستم‌های متعارف چندین دیتکتور یا آشکارساز دود و حرارت که یک منطقه از ساختمان را پوشش می دهند در قالب یک مدار به هم پیوسته و به پنل کنترل مرکزی وصل می‌شوند پس هر مدار نماینده ی یک منطقه حفاظت شده است .

استانداردهای سیستم‌های اعلام حریق

از جمله استانداردهای سیستم‌های اعلام حریق می‌توان از استاندارد های UL، LPCB، EVPU، EN-54، NFPA72، BS5839 نام برد.

اجزای تشکیل دهنده سیستم‌های اعلام آتش‌سوزی

سامانه‌های اعلام آتش خودکار قدیمی، معمولاً از یک حسگر یا آشکارساز که خود متصل به خروجی آژیر و آلارم یا زنگ بود، تشکیل شده بودند؛ ولی این سیستم‌ها در سال‌های اخیر، دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. سامانه‌های جدیدتر معمولاً از  تعدادی حسگر  دیتکتور یا آشکارساز (Detector) و تعدادی شستی اعلام حریق یک پنل دستگاه مرکزی و چند خروجی تشکیل می‌شوند.

آشکارسازها ، دیتکتور ها

حسگرها و آشکارسازهای اعلام حریق، دیتکتور ها در گروه‌های آشکارسازهای دود، آشکارسازهای حرارت، آشکارسازهای منو اکسید کربن، آشکارسازشعله و آشکار ساز گاز شهری بوتان و آشکارسازهای ترکیبی جای دارند.  دیتکتور دود ، دیتکتور حرارت ، دیتکتور منواکسید کربن، دیتکتور گاز شهری بوتان میباشد 

حسگر دود کار تشخیص دود در محل را برعهده دارند. این حسگرها معمولاً در دو گروه دیتکتور نوری و دیتکتور یونیزاسیون جای می‌گیرند. حسگرهای نوری با ارسال علایم نوری به یک گیرنده (که در داخل خود حسگر موجود است) میزان تغییر نور رسیده را اندازه‌گیری می‌کنند و اگر تغییر آشکاری در میزان نور دریافتی مشاهده کنند، آن را به آتش تعبیر می‌کنند. حسگرهای یونیزاسیون، شامل دو صفحه نزدیک به هم (الکترودها) هستند و از هوای محیط به عنوان الکترولیت استفاده می‌کنند. چنانچه تغییر ناگهانی در غلظت هوای محیط روی دهد، حسگر آن را به آتش تعبیر می‌کند. حسگرهای یونیزاسیون، حاوی مقادیر کمی مواد رادیواکتیو بوده (برای یونیزه کردن ذرات موجود در هوای اطراف الکترودها) و برای همین عمر دائمی ندارند. و دارای نیمه عمر رادیواکتیو میباشند.

دیتکتور حرارت 

حسگر حرارت، کار تشخیص حرارت در محل را بر عهده دارند. روش کار این حسگرها کاملاً مشابه جفت دما یا ترموستات یخچال‌های خانگی است. این حسگرها در داخل خود دو صفحه از مواد متفاوت و چسبیده به هم دارند که با گرم شدن یا سرد شدن، جهت خم شدن صفحه ترکیبی تغییر می‌کند و باعث اتصال جریان می‌شود. انواع جدیدتر این حسگرها دارای دماسنج بوده دیجیتال بوده و با ترمومتر داخل مدار به تغییرات درجه حرارت حساس می‌باشد.

دیتکتور های ترکیبی

حسگرهای ترکیبی ، حسگرهایی هستند که از ترکیب یک دیتکتور دود و یک دیتکتور حرارت بوجود آمده‌اند و می‌توان خروجی آن‌ها را بسته به حساسیت محل و تعداد تنظیم نمود. روشن است که در حالت «یا» تعداد اعلام‌های اشتباه بیشتر بوده و در حالت «و» اعلام با تأخیر بیشتری صورت می‌گیرد.

پنل اعلام حریق، پنل مرکزی، یک سامانه تشخیص آتش‌سوزی است. در این سامانه اعلام‌های حسگرها تجزیه و تحلیل شده و برای اعلام حریق یا در حالت‌های مشکوک، اعلام نیاز به بازبینی انسان تصمیم گیری می‌شود. این سیستم‌ها اغلب یه صفحه کلید برای ورود فرامین توسط انسان و مانیتور برای مشاهده فرامین مجهز هستند. این سیستم‌ها امروزه یه کامپیوتر متصل شده و از طریق نرم‌افزار مخصوص خود، برنامه را دریافت می‌کنند. یکی دیگر از وظایف این سیستم‌ها انتخاب نوع خروجی (آژیر خطر عمومی، آژیر خطر در جاهای خاص، تماس با مرکز آتش‌نشانی و سایر خروجی‌ها) است.

خروجی‌ها

خروجی سامانه‌های اعلام آتش‌سوزی، بسته به محل وقوع یا نوع آتش ایجاد شده، می‌تواند شامل موارد مختلفی باشد. تماس خودکار با آتش‌نشانی محلی، روشن نمودن تابلوهای خروج اضطراری، فعال‌سازی سامانه آتش خاموش کن خودکار، به صدا درآوردن آژیرهای خطر، قفل کردن یا از حالت قفل خارج کردن دربهای محل‌های مختلف (مانند در خروجی‌های اضطراری) همگی از مواردی است که می‌تواند بسته به تصمیم سیستم انجام شود.

سیم کشی

دو روش کلی برای سیم کشی سیستم‌های اعلام حریق وجود دارد. روش حلقه‌ای (Loop) یا روش ستاره‌ای. در قدیم که سیستم‌های آدرس‌پذیر وجود نداشتند، اغلب از روش حلقه‌ای استفاده می‌شد. در این روش، حسگرها بر روی یک حلقه مستقر بودند و این حلقه، از اتاقی به اتاق دیگر، و از حسگری به حسگر دیگر می‌رسید. بعدها، تصمیم بر این شد که هرگروه از حسگرها که مربوط به محلی خاص در ساختمان هستند، با رشته سیم مجزایی به سیستم مرکزی متصل باشند تا بتوان تشخیص داد که آتش‌سوزی دقیقاً در کدام محل رخ داده‌است.

با پیشرفت فناوری، سیستم سیم کشی مجدداً به حالت حلقه‌ای بازگشته‌است. به این مفهوم که جریان تغذیه توسط دو رشته سیم و جریان اطلاعات توسط دو رشته دیگر با سیستم مرکزی می‌رسد. برای هر حسگر کد مخصوصی اختصاص داده شده‌است و سیستم بدون نیاز به سیم کشی مجزا برای هر حسگر، آن حسگر و محل قرارگیری آن را به خوبی (از روی کد مخصوصش) می‌شناسد. ارسال کدها و اطلاعات بین حسگرها و سیستم مرکزی در هر ثانیه چندین بار صورت می‌گیرد و حسگر حتی نیاز خود به سرویس و تعمیر را نیز به سیستم مرکزی اعلام می‌نماید.

مونیتورینگ 

سامانه‌های اعلام و خاموشی آتش خودکار معمولاً از یک نمایشگر در قسمت‌های پر تردد یا نگهبانی‌ها که به صورت ۲۴ ساعت حضور دارند استفاده می‌شود که این پنل‌ها را Mimic panel می‌نامند

سامانه اعلام حریق متعارف

سامانه متعارف از قدیمی‌ترین انواع سیستم‌های اعلام حریق است که علی‌رغم تغییرات کیفی اندک، هم چنان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این سیستم چندین حسگر(Detector) و شستی که یک منطقه از ساختمان را پوشش می‌دهند در قالب یک مدار به هم پیوسته، به تابلوی کنترل مرکزی متصل می‌شوند؛ بنابراین هر مدار نمایندهٔ یک منطقه‌است. در این سامانه‌ها تشخیص تغییر وضعیت یک منطقه به حالت آلارم یا خطا بر اساس تغییر مقاومت الکتریکی مدار مربوط به آن منطقه صورت می پذیرد. بدین صورت که هر کدام از سنسورها که به حالت آلارم یا خطا رفت مقاومت الکتریکی جدیدی در مدار خود ایجاد میکند. در ساختمان‌های عمومی اعلام ناشی از حریقی کوچک ممکن است موجب هراس تعداد زیادی یا اخلال در روند معمولی فعالیت‌ها گردد از این رو در این اماکن استفاده از پیش پیام سیستم‌های دو مرحله‌ای مناسب تر است.

سامانه اعلام حریق آدرس پذیر

اصول کشف و تشخیص حریق در سامانه‌های آدرس پذیر، مشابه سیستم‌های متعارف است، به جز این که در این گونه سیستم‌ها، هر یک از حسگر (Detector) های اتوماتیک یا شستی‌ها دارای آدرس منحصر به‌ فردی هستند که از طریق آن تابلوی کنترل مرکزی قادر به شناسایی و تعیین هر یک از آن هاست. کنترل پنل مرکزی اعلام حریق با استفاده از پروتکل‌های ارتباطی، اطلاعات وضعیت هر یک از تجهیزات اعلام حریق را تجزیه تحلیل کرده و در هنگام وقوع حریق یا خطاا در سامانه محل دقیق آلارم یا خطا را مشخص می‌کند.^[۶]

در گذشته برای آدرس دهی دتکتورهای آدرس پذیر از کلیدهای دهدهی (دو کلید گردان با شماره‌های ۰–۹) استفاده می‌کردند. بعدها از دیپ سوئیچ ها(۰–۱۲۷) استفاده شد. اما امروزه از کدی که درون میکروپروسسور داخلی تجهیز آدرس پذیر وجود دارد استفاده می‌شود.

موارد مربوط به سامانه اعلام حریق در مقررات ملی ساختمان

در کتاب مبحث سوم مقررات ملی ساختمان؛ حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حريق و مبحث 13 مقررات ملی ساختمان , مباحث الزام آوری در مورد سیستم های اعلام حریق مطرح شده .جهت اجرای استاندارد سامانه اعلام حریق و دریافت تاییدیه آتش نشانی و نهایتا پایان کار ساختمان , رعایت مفاد این مقررات الزامی است.

دامنه کاربرد این مبحث در تصرف‌های مسکونی/آموزشی/ فرهنگی/ درمانی/ مراقبتی/ تجمعی/ اداری/ حرفه‌ای/کسبی/ تجاری/ انباری . این مبحث شامل ضوابط اختصاصی برای ساختمان‌های بلند است.

اعلام حریق به معنای اطلاع رسانی در مورد وقوع حریق در یک ساختمان، اماکن عمومی، صنعتی و... است. این اعلام می‌تواند به صورت دستی یا خودکار انجام شود.

در سیستم‌های اعلام حریق، اگر حریق در یک منطقه ایجاد شود، سیستم به صورت خودکار اعلام حریق را فعال می‌کند و با فعال شدن آلارم، افراد موجود در آن منطقه و سایر مناطق با خطر مواجه، از وقوع حریق آگاه می‌شوند و می‌توانند از ساختمان خارج شوند یا به صورت فوری واکنش نشان دهند.

اعلام حریق معمولاً شامل سیستم آلارم، سنسورهای دود، تجهیزات اطفاء حریق و دیگر تجهیزات مرتبط است. سیستم آلارم معمولاً شامل دستگاه‌های صوتی و نوری است که با فعال شدن سیستم اعلام حریق، از طریق صدا و نور، افراد موجود در محیط را آگاه می‌کند.

سنسورهای دود نیز به منظور تشخیص دود و اعلام حریق مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورت تشخیص دود، سیستم به صورت خودکار اعلام حریق را فعال می‌کند. تجهیزات اطفاء حریق نیز شامل انواع اتوماتیک و دستی اطفاء حریق است که در صورت وقوع حریق، به صورت خودکار یا با دستی کردن دستگاه اطفاء حریق، آتش را خاموش می‌کند.

با استفاده از سیستم اعلام حریق، می‌توان به سرعت واکنش نشان داد و از پیامدهای ناگوار و خطرناک حریق جلوگیری کرد.

فروشگاه اعلام حریق,پنل اعلام حریق,فروش دستگاه اعلام حریق,12 ولت,قیمت تجهیزات اعلام حریق,قیمت جدید اعلام حریق,اعلام حریق انگلیسی,فروشگاه اعلام حریق,مرکز پخش تجهیزات اعلام حریق,فروشگاه اعلام حریق,دستگاه اعلام حریق,دیتکتور دود,دیکتور حرارت,پنل اعلام حریق,24 ولت